Tijdens een zwangerschap ondergaat het lichaam van de zwangere vrouw veel veranderingen. Zwangerschapskinesitherapie (prenatale kinesitherapie) helpt u om die veranderingen beter op te vangen en u daarna ook optimaal voor te bereiden op de bevalling. Het gaat hier om veranderingen in houding, soepelheid, evenwicht, stabiliteit, spierkracht, beweeglijkheid, bloedcirculatie, ademhaling en ontspanning.

U leert onder meer ook ontspanningsoefeningen, houdingsoefeningen, ademhalingstechnieken en persoefeningen om de baby uit te drijven en tegelijk het bekken, de bekkenbodem en de baby te beschermen tijdens de bevalling.

U krijgt informatie over massages, houdingen en allerlei hulpmiddelen. Er wordt extra aandacht besteed aan het oefenen van de bekkenbodemspieren. Deze spieren worden tijdens de zwangerschap zwaar belast en moeten ook daarna opnieuw versterkt worden. Sommige vrouwen hebben tijdens de zwangerschap al af en toe last van urine- of stoelgangverlies. Andere vrouwen merken dan weer weinig of niets van deze belasting op de bekkenbodemspieren.
Toch heeft elke vrouw er baat bij om de bekkenbodemspieren bewust te oefenen. Zo raden wij aan deze spieren al bewust te leren gebruiken tijdens de zwangerschap. Preventie is hierbij heel belangrijk.

Veel vrouwen hebben tijdens hun zwangerschap last van klachten van en rond hun bekken en lage rug. Bewegen en belasting hebben een invloed op deze klachten. Vaak verdwijnen deze klachten weer na de bevalling, maar soms blijven ze langdurig aanhouden. Andere namen voor deze klachten zijn peripartum bekkenpijnsyndroom, zwangerschapsgerelateerde lage rug en bekkenklachten, bekkeninstabiliteit, etc. Postnatale kinesitherapie leert u rekening te houden met de verminderde belastbaarheid van het bekken.

Tijdens prenatale kinesitherapie wordt er gewerkt aan de volgende doelstellingen:

• Bewustmaking van lichaamsveranderingen in:
  • houding/ core stability
  • ademhaling
  • bekken
  • bekkenbodem
• Stimuleren van gezonde sportieve activiteiten
• Voorbereiding tot bevallen
  • uitleg over het verloop van de bevalling
  • ademhalingsoefeningen
  • ontspanningsoefeningen
  • arbeidshoudingen
  • pershoudingen en perstechnieken
• Behandelen van klachten tijdens de zwangerschap
  • rugklachten en bekkenpijn
  • klachten ter hoogte van de bekkenbodem
  • massage en lymfedrainage bij oedeem van de benen
  • …

De postnatale kinesitherapie in de kraamperiode is gericht op de bewustwording en het versterken van de bekkenbodem-, buik- en bekkengordelspieren om zo een goede stabiliteit en een juiste houding aan te nemen.

Tijdens de zwangerschap (door het toegenomen gewicht van de baby op de bekkenbodem) en na een (vaginale) bevalling verliest de bekkenbodem aan kracht en uithouding: de spieren zijn vermoeid en uitgerokken en kunnen zelfs gescheurd of ingeknipt zijn. Soms worden de spieren ook niet correct of niet op het goede moment gebruikt. Dit allemaal kan leiden tot urineverlies, stoelgangproblemen, het verlies van stoelgang, windjes niet kunnen onderdrukken, obstipatie, pijn in de onderbuik, verzakking van de blaas, baarmoeder of darmen en pijn bij betrekkingen.

Een veel voorkomende klacht tijdens en na de zwangerschap is bijvoorbeeld inspanningsincontinentie. Daarbij verliest de vrouw enkele druppeltjes urine tijdens hoesten, niezen, lachen, tillen en andere activiteiten waarbij de druk in de buikholte toeneemt. Deze bekkenbodemklachten hebben effect op de kwaliteit van leven. U durft bijvoorbeeld niet meer uw kinderen achternalopen of eens lekker te dansen op een feestje uit angst om urine te verliezen. Door een goede beheersing van de bekkenbodem, samen met een aangepaste houding en leefgewoonten, kunt u dit verlies beperken of zelfs vermijden.

Kinesitherapeuten, gespecialiseerd in bekkenbodemreëducatie en perinatale kinesitherapie kunnen u gerichte informatie geven over de bekkenbodem en u leren de bekkenbodemspieren op een juiste manier samen te trekken en te trainen. Meer dan 50 % van de vrouwen kunnen de bekkenbodemspieren niet op een correcte manier op- en ontspannen. Dit is nochtans eenvoudig aan te leren en absoluut noodzakelijk om thuis regelmatig verder te oefenen (u mag ze wel 40 tot 60 keer per dag opspannen).

Het dagelijks uitvoeren van deze eenvoudige oefeningen, kan de kwaliteit van uw bekkenbodem op lange termijn bepalen en de kans op incontinentie op latere leeftijd verkleinen.
Schaam u dus zeker niet over deze veel voorkomende klachten, maar spreek erover met uw gynaecoloog of bekkenbodemspecialist en oefen uw bekkenbodemspieren!
Ook na 4-6 weken, bij de start van de postnatale intense oefentherapie, blijven de houdings- en stabiliteitsoefeningen samen met de bekkenbodemspieroefeningen steeds de basis.

Tijdens prenatale kinesitherapie wordt er gewerkt aan de volgende doelstellingen:

• Bekkenbodemreëducatie: sluitfunctie, stabiliserende functie, ondersteunende functie, seksuele functie
• Littekenbehandeling na keizersnede
• Verstevigen van de buik- rug en bekkengordelspieren
• Houdingscorrectie
• Controle lichaamsgewicht door voornamelijk conditietraining, voedingsadvies
• Behandelen van een eventuele diastasis recti (opening tussen de buikspieren)
• Preventie postnatale klachten

Met een voorschrift van een arts krijgt u enkele sessies perinatale kinesitherapie (pre en postnatale kinesitherapie) terugbetaald. Informeer zeker of de therapeut vertrouwd is met zwangerschapsbegeleiding.

• wegname baarmoeder (hysterectomie) en of eierstokken
• tumorresectie
• borstamputatie (mastectomie) met of zonder okseluitruiming
• borstreconstructie
• chirurgie na prolaps
• ...

• lymfedrainage, compressietherapie, zwachtelen, oefentherapie, ...
• ademhalingsoefeningen
• houdingscorrectie
• mobilisatie
• spierversterkende oefentherapie van buik-, rug en bekkengordelspieren
• littekenbehandeling
• Medical taping